W najnowszym, 19 numerze Biuletynu Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, przeczytać możemy między innymi o spotkaniu eksperckim w RCB nt. nowych typów zagrożeń, dezinformacji, zjawiskach migracyjnych czy globalnych atakach cybernetycznych. Zapraszamy do lektury.
Zarządzanie kryzysowe wobec nowego typu zagrożeń – spotkanie eksperckie w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa
Anna Zasadzińska-Baraniewska – Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Zobacz więcej11 maja 2017 r. w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa odbyło się seminarium eksperckie zatytułowane „Odporność państwa na współczesne zagrożenia – wyzwania dla zarządzania kryzysowego”.
Tematyka spotkania, zorganizowanego wspólnie przez RCB i Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie, koncentrowała się na nowego typu czynnikach niosących ryzyko destabilizacji szeroko pojętego środowiska bezpieczeństwa. Zagrożenia te, powszechnie określane jako hybrydowe, stanowią wyzwanie tym poważniejsze, że dotyczą wielu dziedzin i aspektów funkcjonowania państw i społeczeństw, od polityki, gdzie widoczne są próby wpływania na przebieg i wyniki procesów wyborczych, przez infrastrukturę narażoną na cyberataki aż po ochronę granic.
Dezinformacja – rosyjska broń strategiczna
Jolanta Darczewska – Ośrodek Studiów Wschodnich
Dezinformując i manipulując rzeczywistością Moskwa prowadzi długofalowe działania destabilizacyjne, podsyca konflikty między poszczególnymi państwami NATO i UE, podważa demokratyczny proces wyborczy i europejski system wartości, osłabia projekt integracyjny UE i współpracę transatlantycką, uzasadnia swe prawo do budowania własnej strefy wpływów w Europie. Coraz więcej państw doświadcza konsekwencji tych działań dla bezpieczeństwa narodowego. Budzi to ich zdecydowaną reakcję; skłania państwa NATO i UE do wypracowania mechanizmów ostrzegawczych identyfikujących zagrożenie i przeciwdziałania mu.
Zjawiska migracyjne jako potencjalne narzędzia wojny hybrydowej
Jacek Wysokiński – Komenda Główna Straży Granicznej
Zarządzanie migracjami ma istotny wpływ na sprawność funkcjonowania państwa. Z jednej strony migranci są niezbędni do zaspokojenia potrzeby krajowego rynku pracy oraz stanowią znaczący element w rozwoju turystyki i handlu, z drugiej strony generują koszty związane z koniecznością zapewnienia właściwej obsługi administracyjnej oraz ich udziałem w programach socjalnych i integracyjnych, realizowanych przez państwo przyjmujące. Taka sytuacja jest korzystna dla każdej ze stron, państwu zapewnia stabilny rozwój, natomiast migranci mogą efektywnie realizować własne cele. Zachwianie tej równowagi jest wysoce niekorzystne przede wszystkim dla państwa, natomiast w mniejszym stopniu dla samych migrantów.
Odnosząc się do samej możliwości wykorzystywania zjawisk migracyjnych w wojnie hybrydowej należy wyraźnie podkreślić, że dotychczasowe kryzysy migracyjne nie były identyfikowane jako narzędzie wrogich działań jednego państwa wymierzonych w inne państwo. W związku z tym, charakter tego opracowania należy odbierać wyłącznie jako analizę zagrożeń migracyjnych dla państwa przyjmującego.
Globalne ataki cybernetyczne
Michał Wątor – Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Wzrasta liczba ataków komputerowych infekujących systemy w celu okupu, tzw. ransomware. Ataki te mają charakter międzynarodowy, a ich skala może stanowić zagrożenie dla funkcjonowania instytucji, służb państwowych, co w konsekwencji przekłada się na bezpieczeństwo obywateli.
12 maja br., w piątek w godzinach porannych doszło do ataku WannaCry – złośliwego oprogramowania, blokującego dostęp do komputerów z systemem operacyjnym Windows – na urządzenia w wielu krajach, na kilku kontynentach. Działanie wirusa polegało na szyfrowaniu dysku twardego komputera i całkowitym odcięciu dostępu do znajdujących się na nim plików. Najszybciej zagrożenie zauważono w Hiszpanii i Wielkiej Brytanii.
Jarosław Sordyl – Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
Zobacz więcejRozwój zagrożeń dla systemów teleinformatycznych przybrał w ostatnich latach poziom na niespotykaną dotąd skalę. Codziennie napływają informacje o zagrożeniach, podatnościach na ataki oraz działaniach cyberprzestępców, które skutkują wymiernymi konsekwencjami dla bezpieczeństwa, w tym nierzadko międzynarodowego. Wywołane cyberatakami na całym świecie straty liczone są już w miliardach dolarów rocznie. Celem cyberprzestępców pozostają zarówno osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz urzędy, jak i wielkie międzynarodowe korporacje, bez względu na branżę czy miejsce prowadzenia działalności. Dla przykładu warto tu wspomnieć zdarzenia z Ukrainy, gdzie w 2015 i 2016 roku, motywowani politycznie i sponsorowani przez obcy rząd hakerzy dokonali ataku na jeden z systemów energetycznych, doprowadzając do jego wyłączenia na wiele dni. Ta sytuacja pokazuje, że cyberzagrożenia są realne i mogą mieć bezpośredni wpływ nawet na systemy krytyczne, a jedną z istotnych przyczyn ich powodzenia jest brak struktur zarządzających, monitorujących i reagujących na incydenty komputerowe.
