W związku z artykułem red. Wojciecha Wybranowskiego pt. Rzecznik Praw Obywatelskich: za dużo uprawnień dla ABW, opublikowanym w dzienniku Rzeczpospolita nr 180 (8386) z dn. 3.08.2009 r., dotyczącym nowelizacji ustawy o zarządzaniu kryzysowym, której Rządowe Centrum Bezpieczeństwa jest współautorem, oświadczamy, że:
1. Prace parlamentarne nad nowelizacją zakończyły się ostatecznie 17 lipca 2009 r., gdy Sejm, na ostatnim przed wakacjami posiedzeniu, przyjął poprawki Senatu do nowelizacji. Teraz ustawa o zarządzaniu kryzysowym czeka na podpis Prezydenta RP.
2. Kwestie współpracy z ABW w zakresie zarządzania kryzysowego reguluje artykuł 12a znowelizowanej ustawy, nie zaś – jak napisano w Rzeczpospolitej – artykuł 13a. Ze względu na powtarzające się w mediach nieścisłości artykuł ten wymaga zacytowania w całości:
„Art. 12a. 1. Zadania z zakresu przeciwdziałania, zapobiegania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym są realizowane we współpracy z organami administracji rządowej właściwymi w sprawach przeciwdziałania, zapobiegania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym, w szczególności z Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. 2. Organy administracji publicznej, posiadacze samoistni i zależni obiektów, instalacji lub urządzeń infrastruktury krytycznej są obowiązani niezwłocznie przekazywać Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, będące w ich posiadaniu, informacje dotyczące zagrożeń o charakterze terrorystycznym dla tej infrastruktury krytycznej, w tym zagrożeń dla funkcjonowania systemów i sieci energetycznych, wodnokanalizacyjnych, ciepłowniczych oraz teleinformatycznych istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, a także działań, które mogą prowadzić do zagrożenia życia lub zdrowia ludzi, mienia w znacznych rozmiarach, dziedzictwa narodowego lub środowiska. 3. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w przypadku podjęcia informacji o możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowej będącej skutkiem zdarzenia o charakterze terrorystycznym, zagrażającego infrastrukturze krytycznej, życiu lub zdrowiu ludzi, mieniu w znacznych rozmiarach, dziedzictwu narodowemu lub środowisku, może udzielać zaleceń organom i podmiotom zagrożonym tymi działaniami oraz przekazywać im niezbędne informacje służące przeciwdziałaniu zagrożeniom. 4. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o podjętych działaniach, o których mowa w ust. 3, informuje dyrektora Centrum.” W ostatnim punkcie artykułu 12a chodzi o dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.
3. Problematykę kontaktów między posiadaczami obiektów infrastruktury krytycznej a podmiotami właściwymi w zakresie ochrony tej infrastruktury (a więc nie tylko ABW) reguluje odrębny artykuł 6 pkt d znowelizowanej ustawy. W celu uniknięcia dalszych nieporozumień w tym zakresie należy także i ten przepis zacytować w pełnym brzmieniu:
„Właściciele, posiadacze samoistni i zależni, o których mowa w ust. 5, mają obowiązek wyznaczyć, w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w art. 5b ust. 7 pkt 4, osobę odpowiedzialną za utrzymywanie kontaktów z podmiotami właściwymi w zakresie ochrony infrastruktury krytycznej.”
4. Znowelizowana ustawa o zarządzaniu kryzysowym włącza w system zarządzania kryzysowego Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w obszarze już posiadanych przez nią uprawnień, wyłącznie w zakresie związanym z przeciwdziałaniem, zapobieganiem i usuwaniem skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Szczególne novum, które wprowadza ustawa, stanowi zapis umożliwiający szefowi służby specjalnej przekazywanie do podmiotów zagrożonych działaniami terrorystycznymi informacji będących w jego posiadaniu. Dotychczas Szef ABW uzyskane w toku działań Agencji informacje mógł przekazywać innym służbom, organom ścigania i wymiaru sprawiedliwości oraz najwyższym organom władzy państwowej. Podkreślić należy, iż taka konstrukcja prawna pojawia się po raz pierwszy w historii polskich służb specjalnych. Warto także wskazać na zawarte w ustawie prawo Szefa ABW do udzielania zaleceń organom i podmiotom zagrożonym działaniami terrorystycznymi. To prawo może także oddziaływać w drugą stronę i rodzić odpowiedzialność Szefa ABW w zakresie ochrony infrastruktury krytycznej w szczególności w przypadku udzielenia niewłaściwych zaleceń lub ich nieudzielenia, jeśli taką wiedzę posiada.
5. Przepisy zawarte w nowelizacji ustawy o zarządzaniu kryzysowym systematyzują jedynie uprawnienia już przez ABW posiadane. Stworzenie spójnego systemu zarządzania kryzysowego, będącego kluczowym elementem ochrony bezpieczeństwa obywateli w sytuacjach kryzysowych, było najważniejszym celem nowelizacji ustawy.
