W obliczu zagrożeń hybrydowych minimalizacja wszelkich – zdiagnozowanych i nie zdiagnozowanych – podatności oraz wzmacnianie odporności to jedno z kluczowych zadań państw członkowskich NATO oraz całego Sojuszu Północnoatlantyckiego. Realizacja tych strategicznych założeń była głównym tematem plenarnej sesji Grupy Ochrony Ludności NATO (Civil Protection Group, CPG), jednej z czterech grup podporządkowanych sojuszniczemu Komitetowi Planowania Cywilnego (Civil Emergency Planning Commitee, CEPC). Odbyła się ona w dniach 18-19 października 2018 r. w Kwaterze Głównej NATO w Brukseli. Polskę reprezentował przedstawiciel Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.
Realizacja tych założeń – jak podkreślano – wymaga pełnego zaangażowania ludzi i zasobów ze wszystkich sfer: wojskowej, cywilnej i prywatnej. Uczestnikom sesji CPG zostały przedstawione wyzwania stojące przed Sojuszem obecnie i w dającej się przewidzieć przyszłości oraz działania podejmowane w reakcji na nie w obszarze polityki obronnej i ochrony ludności. Wobec faktu, iż NATO jest konfrontowane z wyzwaniami nie tylko ze Wschodu, lecz z każdego kierunku, niezbędne jest tzw. podejście „360 stopni”, a równocześnie transsektorowe.
W przyszłym roku poziom odporności na zagrożenia dla bezpieczeństwa państw Sojuszu Północnoatlantyckiego zostanie ponownie[1] poddany analizie poprzez samoocenę każdego z państw członkowskich[2]. Grupa CPG zajmowała się w związku z tym zagadnieniami, które winny się znaleźć w aktualizowanym Kwestionariuszu Planowania Obronnego (Defence Planning Capability Survey). Chodziło o to, by jak najtrafniej określić problemy wymagające rozwiązania, ale też ocenić postępy w budowaniu odporności. Szczególną uwagę poświęcono kwestiom związanym z ciągłością działania administracji publicznej i zapewnienia kluczowych usług dla sił zbrojnych i ludności cywilnej, a także zdolności zarządzania w sytuacji masowego przemieszczania się ludności.
Kolejnym ważnym tematem posiedzenia CPG były systemy ostrzegania i alarmowania ludności przed zagrożeniami, zwłaszcza te oparte o najnowsze technologie. W tym kontekście zainteresowanie uczestników wzbudziło polskie rozwiązanie, czyli „Alert RCB”[3]. Kwestia ostrzegania i alarmowania jest jednym z obszarów, w którym NATO widzi potencjalne pole do współpracy z Unią Europejską.
Sesja plenarna CPG odbywała się przede wszystkim w gronie państw członkowskich NATO. W części była jednak poświęcona współpracy z państwami partnerskimi, jak np. z Finlandią, Szwecją i Szwajcarią. Również w tej części posiedzenia mówiono o sposobach metodach reakcji na zagrożenia hybrydowe. Omówione zostało na przykład funkcjonowanie zespołów doradczych, które odwiedziły niektóre państwa partnerskie NATO, wspomagając je w kwestii zmniejszania podatności a wzmacniania odporności. Przedyskutowano ponadto działalność Euro-Atlantyckiego Centrum Koordynacji Reagowania na Katastrofy (Euro-Atlantic Disaster Response Coordination Centre, EADRCC), w tym wstępne wnioski z ćwiczeń „Serbja” (8-11 października br. w Serbii)[4].
Jeszcze w bieżącym roku ma się odbyć kilka spotkań i seminariów poświęconych problematyce budowy odporności jako elementu przeciwdziałania zagrożeniom dla bezpieczeństwa, w tym głównie sesja plenarna CEPC (13-14 listopada) z planowanym udziałem przedstawicieli RCB.
[1] Co dwa lata członkowie NATO wypełniają ankietę dotyczącą zdolności planowania obronnego celem aktualizacji danych na temat narodowych planów i strategii oraz podejmowanych działań m.in. w obszarze odporności.
[2] http://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_49202.htm
[3] https://rcb.gov.pl/alert-rcb-najwazniejsze-pytania-i-odpowiedzi/