Posiedzenie Komitetu Planowania Cywilnego NATO (Civil Emergency Planning Committee) odbyło się w Brukseli w dniach 13-15 listopada 2013 roku. Polskę reprezentował Pan Witold Skomra, doradca w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa.
Na zakończenie posiedzenia odbyło się seminarium poświęcone przygotowaniom do przeciwdziałania skutkom zagrożeń związanych z pogodą kosmiczną, w szczególności z wybuchami na Słońcu. Przedstawiono rodzaje zagrożeń, skutki dla ziemskiej infrastruktury i satelitów oraz konsekwencje ekonomiczne. Omówiono także możliwości ostrzegania przed tego rodzaju zjawiskami oraz znaczenie współpracy międzynarodowej w tym zakresie, zarówno w ramach współpracy pomiędzy poszczególnymi krajami, jak i na forum organizacji międzynarodowych.
Podkreślano, że wybuchy na Słońcu mogą skutkować np. uszkodzeniem satelitów, a tym samym doprowadzić do zaburzenia funkcjonowania m. in. systemów lokalizacyjnych np. GPS czy komunikacyjnych. Zakłócenie pola magnetycznego może mieć także bezpośredni wpływ na infrastrukturę na Ziemi i doprowadzić do uszkodzenia sieci energetycznych, komunikacyjnych, gazociągów czy rurociągów. Konsekwencje w takim przypadku będą długotrwałe – uszkodzenie sieci energetycznych może powodować blackout trwający nawet kilka tygodni.
Wybuchy na Słońcu mogą doprowadzić także do zakłóceń w łączności radiowej oraz, co zaobserwowano po raz pierwszy w 2006 roku, do zakłócenia w pracy systemu GPS. Te dwa rodzaje zagrożeń stanowią szczególne niebezpieczeństwo dla lotnictwa cywilnego.
Omawiano także zagrożenie dla ogólnoświatowych sieci telekomunikacyjnych – np. Internetu czy sieci bankowych, które aby poprawnie funkcjonować, muszą synchronizować się wg precyzyjnie określonego czasu. Ten wzorcowy czas często pobieranych jest z sytemu GPS, tak więc jego uszkodzenie potencjalnie może spowodować zakłócenia w pracy systemów ponadnarodowych. Można zatem oczekiwać przerw w funkcjonowaniu sieci komórkowych, stacjonarnych oraz przesyle danych cyfrowych.
Przewidywanie miejsca i skali zakłóceń jest niezwykle trudne. Żaden kraj nie dopracował się jeszcze systemu wykrywania i ostrzegania pozwalającego na podjęcie działań uprzedzających (wyłączenie lub zmiana trajektorii satelitów, wstrzymanie startu samolotów itp.). Podczas seminarium podkreślono, że wobec ponadnarodowego charakteru zagrożenia, decyzje dotyczące przeciwdziałania nie mogą być podejmowane na szczeblu jednego kraju lecz w ramach współpracy międzynarodowej, szczególnie obszarze bezpieczeństwa lotów i sieci energetycznych.
W seminarium uczestniczyli m.in.: ambasador Stephen Evans, doradca sekretarza generalnego NATO, Craig Fugate, szef Federalnej Agencji Zarządzania Kryzysowego (Federal Emergency Management Agency) ze Stanów Zjednoczonych oraz Helena Lindberg, dyrektor generalna szwedzkiej Civil Contingencies Agency (MSB).
Więcej informacji na temat planowania cywilnego Sojuszu Północnoatlantyckiego.
